Hebt u zich ooit al eens afgevraagd hoe het toch komt dat spreeuwen in grote groepen van soms honderdduizenden vogels nooit op elkaar botsen tijdens het uitvoeren van hun ballet.
De spreeuw is een trekvogel waarbij 'onze' spreeuwen naar het zuiden trekken en hier bij ons Noord-Europese vogels neerstrijken. Door de opwarming van ons klimaat, blijven sommige spreeuwen in de winter gewoon hier.
Op de routes naar het zuiden (en die liggen spijtig voor ons….elders) komen de spreeuwen met enorme aantallen samen. Die groepen voeren tegen valavond, zeker met roofvogels in de buurt, vaak spectaculaire danspatronen uit in de lucht. Daar hebben ze drie redenen voor:
Andere spreeuwen laten aansluiten bij de groep om samen een slaapplaats te zoeken
Sperwers en andere roofvogels hebben het moeilijk met zo’n grote groep
Het is veiliger want meer ogen zien meer vijanden...
Maar waarom botsten die dan nooit tegen elkaar ondanks de vaak zeer snelle en onvoorspelbare patronen in de lucht?
Wetenschappers hebben zich lang afgevraagd hoe dat kan. Er werd gedacht aan een soort telepathie tussen de dieren maar dat klopt niet. Het is in feite heel simpel. Ze vliegen allemaal exact even snel (zo’n 36 km/u) vooruit en houden 7 vogels rondom hen in de gaten. Die vliegen dus voor en achter, boven en onder hen, maar ook naast hen. Door exact dezelfde bewegingen te maken, ontstaan die prachtige golvende patronen en is er nooit een botsing. Het komt voor dat de groep meer dan één miljoen spreeuwen telt, wat het voor ons een enorm spectaculair gebeuren maakt. Het doet wat denken aan de Mexican wave in voetbalstadions! Net zoals voor het Noorderlicht bestaan er Apps voor fotografen met de juiste locatie van de spreeuwenwolken.
In Weelde zul je echter hooguit groepen van enkele tientallen spreeuwen spotten. In mijn eigen tuin overwinterden een aantal jaren geleden vaak groepen van 30 tot 150 spreeuwen in een hoge bamboestruik. Veel lawaai... maar ook spectaculaire luchtacrobatie waar onze kleinkinderen heel graag naar keken. Die beestjes laten echter ook veel mest achter waardoor onze bamboestruik ondertussen flirt met een hoogte van bijna 6 meter...
Fons Adams