Tijdens Baol kermis, zaterdag vroeg in de avond, blies Nel Jacobs, ook wel Disco Nel genoemd haar laatste adem uit. Zij was de oudste cafébazin van Vlaanderen en misschien wel van de wereld. Op 16 februari 2023 vierde zij nog het 70-jarig bestaan van haar eigen café Nova aan de Molenstraat waar ze op 26-jarige leeftijd startte. Daar in haar eigen ‘kleine café aan de Molenstraat’ wilde ze ook het liefst sterven en dat is gebeurd. Nelly Jacobs-Peeters werd 98 jaar oud.

Door Jeanny Wouters

Nel Peeters werd in Baarle-Hertog geboren op 17 september 1926. Ze had een zus Maria waarmee ze opgroeide in Ulicoten. Haar ouders verhuisden daar naartoe toen ze een jaar oud was; eerst woonden ze aan de Meerleseweg en later in een boerderijtje aan de Armeshof. Na de lagere school bij de nonnen in Ulicoten gaat ze werken, vanaf haar 13e poetsen in Breda in het Laurentiusziekenhuis (4 jaar lang). Daarna kwam ze bij de familie Loots in huis, als huishoudhulp van vroedvrouw Julia. Ze werkte ook nog bij Miel d’n drukker zoals ze dat zelf noemde, poetsen bij de vrouw van Miel en de drukkerij vegen en letterkes in de letterbakskes terugdoen. Een paar dagen in de week werkte ze dan bij Miet Adriaansen, deels in de huishouding en deels in het café Olympia, dat laatste deed ze het liefst.

Een rij tot aan de overkant van de straat

Brouwer Nees uit Merksplas benaderde Nel voor een eigen café en op 12 februari 1953 trouwde Nel met Antoon Jacobs uit de Oordeelsestraat in Baarle omdat een ongetrouwde vrouw geen café mocht hebben. De dag erna werd het café gepoetst dat brouwer Nees voor haar had bestemd en 15 februari 1953 ging Café Nova voor het eerst open. De mensen stonden in een rij tot aan de overkant van de straat om binnen te komen vertelde ze altijd. Toon was vrachtrijder en vervoerde vee. Hij zat liever aan de bar dan er achter te staan; Nel was de zakenvrouw, dat had de brouwer goed gezien. Uit het huwelijk van Nel en Toon werden vier kinderen geboren, vier jongens en later kreeg ze vier schoondochters van verschillende nationaliteiten, zes kleinkinderen en ook nog achterkleinkinderen. Antoon overleed na een langdurige, ernstige ziekte op 27 januari 1985. Nel was toen 58 jaar oud en bestierde daarna nog veertig jaar als weduwe het café.

Bij Nel in de keuken

Vroeger waren er vaste banken rondom aan de muren en stond er een kachel midden in het café. Die liet Nelly uitgaan als het tijd was om te sluiten. Het biljart heeft er altijd gestaan en er was eerst een kleine vierkante toog, een gele, bij de deur naar de keuken. In 1975 was er een brand, en moest het interieur vernieuwd worden. In 1976 kwam de huidige toog en nieuwe tafels en stoelen. In de tussentijd werd er gewoon café gedaan bij Nel in de keuken!

In die keuken was Nel altijd te vinden, ook als ze rustte de laatste jaren tussen de bedrijven door. De jaren gingen tellen en haar gezondheid ging achteruit dit jaar: haar zonen werden steeds vaker ingezet om het oude vertrouwde café draaiende te houden. De laatste weken stond voor haar een bed in de keuken en van daaruit hield ze nog een tijd lang alles bij wat in het café gebeurde. Plannen voor haar 99e en 100e verjaardag waren al in de maak bij beide burgemeesters van Baarle, maar helaas zijn die niet meer te realiseren.

Kwiek, fit en actief

Na het overlijden kwamen vele reacties los, zoals van burgemeester Philip Loots van Baarle-Hertog die net als andere schepenen en raadsleden er een graag geziene gast was. Hij noemt Nel Jacobs ‘de legendarische uitbaatster’ van Café Nova. Vooral de laatste jaren werd zij door enthousiaste verhalen op internet over de hele wereld bekend en kwamen mensen van heinde en verre om te zien hoe iemand op zo hoge leeftijd nog zo kwiek, fit en actief achter de toog stond. Zij stond ze allemaal vriendelijk te woord, waarbij haar vaste klanten voor tolk speelden. In vele kranten van de wereld vertelde ze graag haar levensverhaal, dat niet altijd over rozen ging, maar ze genoot van haar leven dat zich afspeelde in het nostalgische bruine café aan de Molenstraat, waar de tijd stilstond. De oude jukebox speelde muziek voor vele generaties cafébezoekers, de muren hingen vol met krantenknipsels, foto’s van haar zelf, aandenkens geschonken door klanten en verenigingen. Zoals bij haar laatste verjaardag nog, een wisseltrofee van de Somsband, door te geven aan de volgende 98-jarige kastelein van de wereld!

Horen, zien en zwijgen

Zelf heb ik haar ook regelmatig gesproken. Zo ook in 2013 bij gelegenheid van het 60-jarig jubileum. Ik heb haar 'afsluiter' destijds altijd onthouden.

Nel is het café nog lang niet moe. "Da motte leren, café houwen" meldt ze, om dan direct toe te voegen dat niet iedereen daar geschikt voor is. "Ik heb veel gehoord en gezien, maar het is ook horen, zien en zwijgen. Het was toch 'ne schonen tijd."