Wat vitamine D is goed voor je huid, maar teveel zon kan schadelijk zijn. Dus: smeren maar!

Door Lisa Schuurmans

Maar: zonnebrand is de afgelopen jaren onderwerp van discussie geworden, waarbij het tegengestelde beweerd wordt. Wat is wel en niet waar? Ofwel wat zijn de feiten en fabels waar het zonnebrand betreft.

Stelling: Zonlicht heb je nodig

Op het moment dat je in de zon bent, maakt je huid onder invloed van UV (ultraviolet) straling vitamine D aan, een van de weinige vitamines die het lichaam zelf kan maken volgens het Voedingscentrum. Deze vitamine wordt vastgelegd in de botten en tanden tijdens de groei en daarnaast speelt het een belangrijke rol voor een goede werking van het immuunsysteem. Deze stelling klopt dus!

Stelling: Zonnebrandcrème is schadelijk voor je gezondheid

Volgens influencers op TikTok zouden er gevaarlijke stoffen in zonnebrand zitten, en dat UV-filters en andere stoffen in zonnebrandcrèmes kankerverwekkend zouden zijn. Dit wordt ontkracht door het KWF. Er gelden strenge veiligheidseisen vanuit Europese wetgeving. Wel kunnen de verhoudingen in zonnebrand per product verschillen. Het is daarom belangrijk om bij een zonnebrandcrème goed te kijken welke ingrediënten er in de crèmes worden verwerkt, aldus het Zilveren Kruis. Sommige bevatten bijvoorbeeld chemische ingrediënten als parfum, microplastics of middelen om de crèmes smeerbaar te houden. Deze stelling is dus niet waar.

Stelling: Zonnen is gevaarlijk

We hebben dus zonlicht nodig voor de aanmaak van vitamine D, maar door de UV-straling in het zonlicht kan je huid ook verbranden. Dit is een reactie van je huid op de stralen. Een lichte verbranding geeft een rode of roodbruine huid met een lichte zwelling. Bij een ernstige verbranding kan dit ook pijn doen. Op de bovenste laag van je huid, de opperhuid genaamd, gaan dan veel cellen dood. Hierdoor vervelt je huid na een aantal dagen. Een mogelijk gevolg van verbranding door de zon en dus te veel blootstelling aan UV-straling kan huidkanker zijn. In 2024 werden bijna 80.000 Nederlanders met deze ziekte gediagnosticeerd, aldus KWF. Deze stelling klopt dus.

Stelling: Een hogere SPF betekent dat je de hele dag beschermd bent

Op zonnebrand staat altijd een SPF, een Sun Protection Factor, vermeld, bijvoorbeeld SPF 15, 30 of 50. Deze maatstaf staat voor de hoeveelheid UV B-straling het product kan absorberen of reflecteren, volgens de website van de Consumentenbond. De factor is kort gezegd de vermenigvuldiging van de tijd waarin je zonder zonnebrand zou verbranden, al is dat ook afhankelijk van de zonkracht die weer verschilt op ieder moment van de dag. Bovendien is het ook belangrijk om na het zwemmen opnieuw te smeren. Deze stelling klopt dus niet.

Stelling: Een donker huidtype is beter beschermd tegen de zon

Lang werd gedacht dat mensen met een donkere huid minder snel verbranden, en hierdoor minder SPF en zonnebrand nodig hebben in vergelijking met mensen met een lichte huid. Dat is niet helemaal waar. Mensen met een donker huidtype hebben meer melanine in hun huid dan mensen met een lichte huid. Hierdoor is hun huid beter beschermd tegen verbranding. Echter, dit betekent niet dat mensen met een donkere huid helemaal niet kunnen verbranden. In die zin is deze stelling dus juist, met het gegeven dat het dus belangrijk blijft om goed te blijven smeren.

Stelling: Zonnebrand is waterproof

Na een duik in het water loop je al gauw weer richting je handdoek om op te drogen in de zon, maar let op: veel zonnebrandmiddelen zijn niet waterproof, ook als dit wel op de verpakking staat. Dat blijkt uit een onderzoek van de Consumentenbond. Door water blijkt de beschermingsfactor ernstig af te nemen. Het wordt dus aangeraden om je op het droge altijd opnieuw in te smeren. Deze stelling klopt dus niet.

Hoewel de zon essentieel is voor de aanmaak van vitamine D, is het belangrijk om bewust om te gaan met zonlicht en zonnebrandcrème. Laat je niet misleiden door fabels en lees je goed in!